Trong kiến trúc truyền thống Việt Nam và Á Đông, hình ảnh bậc tam cấp trước nhà, đình chùa hay công trình lớn không còn xa lạ. Nhưng không phải ai cũng hiểu rõ tại sao lại làm bậc tam cấp. Đây không chỉ là yếu tố kỹ thuật mà còn mang ý nghĩa phong thủy sâu sắc, ảnh hưởng đến vận khí của gia chủ. Cùng tìm hiểu ngay trong bài viết sau!
Bậc tam cấp là gì?
Bậc tam cấp là cấu trúc gồm 3 bậc thềm nối từ mặt đất lên nền nhà chính. Thiết kế này thường thấy ở lối vào nhà, sân đình, chùa chiền hoặc các công trình truyền thống. Bậc tam cấp vừa giúp tôn nền nhà cao ráo hơn, vừa thể hiện tính cân đối, hài hòa trong bố cục kiến trúc.
Tại sao lại làm bậc tam cấp?
Ý nghĩa phong thủy: Sinh – Lão – Bệnh – Tử
Theo quan niệm phong thủy và triết lý phương Đông, mọi sự vật trong đời đều trải qua 4 giai đoạn: Sinh – Lão – Bệnh – Tử. Trong đó, “Sinh” là khởi đầu tốt đẹp, tượng trưng cho sự sống, phát triển và may mắn.
Việc thiết kế số bậc cầu thang, bậc tam cấp thường được tính theo quy luật này để rơi vào cung “Sinh”. Với 3 bậc, ta có:
- Bậc 1 – Sinh
- Bậc 2 – Lão
- Bậc 3 – Bệnh
=> Kết thúc ở bậc Bệnh có vẻ không tốt? Không hẳn! Trong phong thủy bậc tam cấp được xem là chuẩn mực, và số 3 là số lẻ mang dương khí, tượng trưng cho sự phát triển, mạnh mẽ, dương thịnh âm suy – rất tốt cho dương trạch (nhà ở).
Tuy nhiên, nếu muốn kỹ càng hơn, nhiều gia chủ lựa chọn tổng số bậc là bội số của 4 + 1 để luôn kết thúc ở cung Sinh như 3, 7, 11, 15,…
Công năng sử dụng
Ngoài yếu tố phong thủy, bậc tam cấp còn có giá trị thực tiễn:
- Tạo độ cao cho nền nhà: Giúp chống ngập, thoáng khí, tránh bụi bẩn từ đường vào.
- Tăng tính thẩm mỹ: Bậc tam cấp tạo thế uy nghi, vững chắc, phù hợp với kiến trúc truyền thống và hiện đại.
- Phân chia không gian hợp lý: Giữa phần sân và phần sinh hoạt, tạo cảm giác riêng tư, sang trọng.
Những lưu ý khi thiết kế bậc tam cấp
Để bậc tam cấp phát huy tối đa ý nghĩa phong thủy và tiện ích, gia chủ nên chú ý:
- Chiều cao mỗi bậc từ 13–18 cm, rộng từ 30–35 cm là hợp lý.
- Chiều rộng tổng thể bậc nên cân đối với chiều ngang nhà.
- Nên chọn số bậc lẻ, tránh số chẵn để giữ dương khí (3, 5, 7 bậc).
- Tránh làm bậc tam cấp quá dốc hoặc quá cao vì gây nguy hiểm khi sử dụng.
Khi nào không cần bậc tam cấp?
Trong các căn nhà hiện đại có nền thấp ngang bằng sân, hoặc nhà phố không có khoảng sân trước, bậc tam cấp có thể được lược bỏ hoặc thay thế bằng sàn bằng, kết hợp thảm, đường dẫn, hoặc chỉ làm 1–2 bậc để phân tầng nhẹ.
Kết luận
Bậc tam cấp không chỉ là yếu tố kiến trúc mà còn mang giá trị phong thủy sâu sắc, thể hiện sự hài hòa giữa trời – đất – con người. Giờ thì bạn đã hiểu rõ tại sao lại làm bậc tam cấp, hãy áp dụng thiết kế phù hợp để mang lại tài lộc và sự may mắn cho ngôi nhà của mình nhé!
